Yukarı
430182

119 ülkede görüldü, yayılıyor: Milyonlarca kişi tehlikede!

16 Temmuz 2025 08:59

Hiçbir sınır tanımadan hızla yayılan tehlike, uzmanları bile alarma geçirdi. Görüldüğü ülke sayısı 100’ü aştı, vaka sayıları tırmanıyor. DSÖ ilk kez kapsamlı bir tedavi kılavuzu yayımladı.

Her yıl milyonlarca insan sivrisineklerin taşıdığı virüslerle enfekte oluyor. Sağlık uzmanları tehlikenin kapda olduğunu söylerken, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ise bu tehdide karşı tarihinde ilk kez harekete geçti.

Artan seyahatler, iklim değişikliği ve kentleşme, sivrisinek kaynaklı hastalıkların dünya çapında yayılmasına neden oluyor. Bu tablo karşısında Dünya Sağlık Örgütü, dang humması, chikungunya, Zika ve sarı humma gibi tehlikeli viral enfeksiyonlar için ilk kez kapsamlı bir tedavi kılavuzu yayımladı.

5,6 MİLYAR İNDAN RİSK ALTINDA 

DSÖ’nün yayımladığı 125 sayfalık rehbere göre, dünya nüfusunun yarısından fazlası — yaklaşık 5,6 milyar kişi — sivrisinek kaynaklı hastalıklarla karşı karşıya. Özellikle Asya kaplan sivrisineği (Aedes albopictus) ve sarı humma sivrisineği (Aedes aegypti), bu hastalıkların ana taşıyıcıları konumunda. 

Eskiden sadece tropikal ve subtropikal bölgelerde görülen bu sivrisinek türleri, artık Avrupa başta olmak üzere çok daha geniş coğrafyalarda yayılıyor.

ZİKA'DAN CHİKUNGUNYA'YA: SESSİZ YAYILIM 

Verilere göre chikungunya virüsü şu ana dek 119 ülkede tespit edildi; Zika enfeksiyonları ise 92 ülkede bildirildi. 

DSÖ, özellikle 2023 yılında Afrika’daki sarı humma salgınlarını “endişe verici” olarak nitelendiriyor. Almanya gibi Avrupa ülkelerinde ise tropikal bölgelerden dönen gezginlerle bu hastalıkların taşındığına dikkat çekiliyor.

Son dönemde İtalya’daki Garda Gölü çevresinde dang humması için yapılan uyarılar, Avrupa’daki tatilciler arasında da tedirginlik yaratmış durumda.

BELİRTİLER BELİRTSİZ, TANI ZOR 

DSÖ, bu virüslerin yol açtığı enfeksiyonların genellikle benzer ve spesifik olmayan semptomlarla başladığını belirtiyor. 

Ateş, döküntü, kas ve eklem ağrıları gibi grip benzeri şikayetler, hastalıkların ayırt edilmesini zorlaştırıyor. 

Örneğin:

Dang humması: Trombosit düşüklüğü ve lökopeni ile dikkat çeker.

Zika: Kaşıntılı döküntüler ve göz kızarıklığı (konjonktivit) ile ayırt edilir.

Chikungunya: Şiddetli ve bazen felç edici düzeyde eklem ağrılarına yol açabilir.

Ancak kesin tanı yalnızca laboratuvar testleriyle mümkün. Ne yazık ki, bu testlerin erişilebilirliği birçok bölgede hâlâ çok kısıtlı.

DSÖ’NÜN KILAVUZU NE SUNUYOR?

Yeni kılavuz, hem hafif hem de ağır enfeksiyonların nasıl tedavi edilmesi gerektiğine dair bilimsel protokoller sunuyor. Bu protokoller, birinci basamak sağlık hizmetlerinden acil servislere kadar tüm sağlık kuruluşlarında uygulanabilecek nitelikte. DSÖ, bu adımla sağlık çalışanlarının daha doğru tanı koymasını ve hastaları güncel bilgilere dayanarak tedavi etmesini hedefliyor.

DSÖ, önleyici tedbirlerin de altını çiziyor. Sivrisinek ısırıklarından korunmak, topluluk temelli ilaçlama çalışmaları ve sivrisinek kontrol programları, salgınların önlenmesinde kilit rol oynuyor. Aşı konusunda ise tablo karışık:

Sarı humma için etkili bir aşı mevcut.

Chikungunya için sınırlı sayıda aşı kullanılıyor.

Zika virüsü içinse henüz onaylı bir aşı bulunmuyor.

sözcü



Yorumlar

Bu haberde yorum bulunmamaktadir.

Yorum Ekle


Diğer Haberler

Soğuk su içmek bizi hasta eder mi?

Çukurova Üniversitesi (ÇÜ) Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Aslıhan Candevir, kavurucu sıcaklarda sıvı kaybına karşı su tüketiminin önemini vurgu...

Kalbiniz kaç yaşında?

“Kalbin biyolojik yaşı” takvim yaşından farklı olarak kalbin yaşlanma hızını gösteren bir kavramdır. Yani kalbin yaşı, kalbin kaç kere attığıyla değil, nasıl attığıyla ölçülür. Bazen 40 y...


Beyniniz ne durumda?

Günümüzde yaşam süresi uzasa da buna paralel olarak alzheimer, parkinson gibi hastalıklar da artıyor… Pek çok insan 70-80’lerinde bunama sorunu yaşıyor. Dolayısıyla günümüzde ‘longevity’ ...

Tehlikeli yükseklik: Gizli hipertansiyon

Tansiyonu olduğunu bilmeyen milyonlarca kişi, kalp krizi ve felç riskiyle yaşadığının farkında değil. Tansiyon değeriniz normal olsa bile gizli hipertansiyonunuz olabilir. Özellikle sabah...


Yorgun, gergin, huzursuz musunuz? Nedeni bu olabilir

Yaz aylarında artan sıcaklıklarla birlikte vücudun su ihtiyacı da yükseliyor. Uzmanlar, yeterli su tüketiminin sadece fiziksel sağlık için değil, ruhsal denge ve stres kontrolü açısından ...

Gençsin ama risk altındasın, bu belirtiye dikkat!

Kardiyoloji Uzmanı Dr. Onur Yıldırım, hipertansiyonun yalnızca yaşlıları değil, genç bireyleri de tehdit ettiğini vurguladı. 40 yaş altındaki bireylerde hipertansiyon oranının yüzde 9 ila...


Hep yorgun, kızarık gözleriniz mi var?

Kuru göz hastalığı, gözde batma, yanma, kızarıklık ve bulanık görme gibi belirtilerle yaşam kalitesini olumsuz etkileyen yaygın bir sağlık sorunudur. Göz Hastalıkları Uzmanı Dr. Uğur Tunç...

Sıcak havalarda gazlı içecek tüketmek susuzluğu artırıyor

Sıcak havalarda özellikle bilinçsiz gazlı içecek tüketmenin sağlığı tehlikeye attığını belirten Diyetisyen Mısra Beste Köleoğlu, “Gazlı içeceklerdeki kafein idrar söktürücü etki yapar, bu...


SOSYAL MEDYA


MAGAZİN

Asuman Krause kendi evine giremiyor!

Eski manken ve sunucu Asuman Krause, Etiler’deki evinde 11 yıldır oturan kiracısı Serpil U.’yu tahliye ettirmek için ikinci kez mahkemeye başvurdu. Mahkeme, kira süresi hesaplamasında hat...

TEKNOLOJİ

EDİTÖR'ÜN SEÇTİKLERİ

119 ülkede görüldü, yayılıyor: Milyonlarca kişi tehlikede!

Hiçbir sınır tanımadan hızla yayılan tehlike, uzmanları bile alarma geçirdi. Görüldüğü ülke sayısı 100’ü aştı, vaka sayıları tırmanıyor. DSÖ ilk kez kapsamlı bir tedavi kılavuzu yayımladı. Her yıl milyonlarca insan sivrisineklerin taşıdığı virüslerle enfekte oluyor. Sağlık uzmanları tehlikenin kapda olduğunu söylerken, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ise bu tehdide karşı tarihinde ilk kez harekete geçti.

ÇOK YORUMLANANLAR

ÇOK OKUNANLAR