Göbeklitepe'ye rakip çıktı: Çok daha eski

Şanlıurfa’nın Eyyübiye ilçesinde bulunan Mendik Tepe’de yürütülen arkeolojik kazılarda, insanlığın yerleşik hayata geçiş sürecine dair önemli bulgular ortaya çıkarılıyor. UNESCO Dünya Mirası Listesi’ndeki Göbeklitepe’den daha eski olabileceği değerlendirilen alan, “Tarihin sıfır noktası”na rakip olarak gösterilmeye başlandı.

Payamlı Mahallesi kırsalında yer alan Mendik Tepe, Çakmak Tepe Kazı Başkanı Fatma Şahin tarafından keşfedildi. 2024’te başlayan kazılar, Liverpool Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Douglas Baird başkanlığında, Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi iş birliği ve İngiliz Arkeoloji Enstitüsü desteğiyle sürdürülüyor.

FARKLI BOYUTLARDA YAPILAR ORTAYA ÇIKTI

Prof. Baird, kazılarda farklı büyüklüklerde binaların bulunduğunu belirterek şu bilgileri verdi:

“Bazı yapılar küçük, bazıları ise oldukça büyük. Küçük olanların depolama ya da yemek hazırlama amacıyla kullanılmış olabileceğini düşünüyoruz. Dört-beş metrelik yapılar konut olabilir. Daha büyük yapılar ise ya toplu yaşam alanı ya da ritüel amaçlı kullanılmış olabilir. Özellikle sağlam taş işçiliğiyle öne çıkan bir yapı, törenlere ev sahipliği yapmış olma ihtimalini güçlendiriyor.”

GÖBEKLİTEPE’DEN DAHA ESKİ OLABİLİR

Mendik Tepe’nin Neolitik dönemin en başlarına tarihlendiğini düşündüklerini aktaran Baird, “Burası Göbeklitepe ve Karahantepe gibi Taş Tepeler Projesi kapsamındaki diğer alanlarla bağlantılı görünüyor ancak biraz daha eski olabilir. Bu bulgular, Neolitik dönemin nasıl başladığını anlamamız açısından kritik önem taşıyor” dedi.

Kazılar kapsamında Mendik Tepe’nin yaklaşık 5 kilometre uzağındaki Çakmak Tepe’de de benzer bulgulara rastlanıyor. Göbeklitepe ve Karahantepe’deki gibi büyük “T” biçimli dikili taşların aksine, Mendik Tepe’de farklı formlarda dikili taşların bulunması da bu alanı özgün kılıyor.

sözcü