Yukarı
426347

Felçte altın saatleri kaçırmayın

10 Mayıs 2025 08:44

Felç belirtileri başladığında ilk 4,5 saat içinde acil tedavinin çok önemli olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Derya Uludüz ‘‘Bu durumda dakikalar hatta saniyeler çok kıymetli. Hastanın en hızlı şekilde bir inme merkezine yönlendirilmesi gerekir’’ uyarısında bulundu.

Halk arasında “felç” olarak bilinen inme, Dünya’da en fazla fonksiyon kaybına neden olan ve ölüm nedeni olarak ikinci sırada yer alan ciddi bir  sağlık sorunu…  Felcin, hem önlenebilir hem de erken ve doğru müdahaleyle tedavi edilebilir olduğuna dikkat çeken Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Derya Uludüz, ‘10 Mayıs Dünya İnme Farkındalık Günü’ nedeniyle bu konuda hayati bilgiler paylaştı…

NASIL ANLAŞILIR?

Felcin en belirgin işaretleri şöyle sıralanabilir: Vücudun tek tarafında yüz, kol ve/veya bacakta olan hissizlik ve/veya kuvvet kaybı; bilinç bulanıklığı/ani bilinç kaybı; konuşma ve/veya anlamada güçlük; baş dönmesi, denge kaybı ve yürüme güçlüğü. En sık rastlanan belirti vücudun yarısında güçsüzlük ve uyuşma; kolunu bacağını kaldıramama, hissizlik şikayetleridir. İkinci sık rastlanan şikayet hastanın konuşmada zorluk çekmesidir. Hastada ya kelimeler anlaşılmaz bir şekilde ağızdan çıkar ya da doğru kelime çıksa bile telaffuzda zorluk, dilin dönmemesi, peltek konuşma gibi sorunlar oluşabilir. 

Ayrıca beynin arka bölgesi beyin sapı inme nedeniyle etkilendiğinde, aniden hastada baş dönmesi, nesneleri çift görme veya yürürken dengeyi kaybetme belirtileri olur. Bu ani ve şiddetlidir.  

BU HATALARI YAPMAYIN

Hızlı ve başarılı tedavi için hastayı zaman kaybetmeden inme konusunda deneyimli bir merkeze ulaştırmak çok önemlidir. Felç geçiren kişinin yüzüne kolonya dökerek kendine getirmeye çalışmak ona zaman kaybettirir. 

Felç geçiren kişinin yutma fonksiyonu bozulmuş olabilir. Bu yüzden yiyecek verilmemeli, su içirilmemelidir.  Aksi takdirde bunlar akciğerlerine kaçabilir ve hastalığın hızla kötüleşmesine neden olabilir. 

Hastaya tansiyon ilacı verilmesi de sakıncalı. Çünkü tansiyon düşer ve beyne giden kan azalır. İnmede sebep beyin kanaması ya da damar tıkanıklığı olabilir. Kanı inceltici bir ilaç verdiğimizde kanamayı artırabiliriz. Bu nedenle kan sulandırıcı ilaçlar da vermemeliyiz.

TEDAVİSİ MÜMKÜN MÜ?

İnme son yıllarda tıptaki hızlı gelişmeler sayesinde artık kolaylıkla tedavi edilebilir bir sağlık sorunudur. Tedavinin başarılı olması için de erken davranmak hayati önem taşır. 

Belirtiler fark edildiği andan itibaren hızlı ve başarılı bir tedavi için inme konusunda deneyimli merkezlerin belirlenmesi ve kişinin en ivedi şekilde bu merkezlere ulaştırılması gerekir. 

Felç geçiren kişiye acil müdahale yapabilecek nöroloji uzmanlarıyla hızlıca iletişime geçilmesi çok önemlidir.

Nasıl önlenebilir?

Felcin önlenmesinde yaşam tarzı değişiklikleri olarak beslenmede doymuş yağ asitleri içeren yiyeceklerden kaçınmak, lifli besinler yemeye özen göstermek, meyve ve sebze ağırlıklı beslenmek, tuzu kısıtlamak önem taşır. Özellikle Akdeniz diyetinin inmeden koruyucu (zeytin yağı ve sebze içerikli diyet) olduğu ortaya konulmuştur. Önümüz yaz, bu aylarda hidrasyonun sağlanması için bol bol su içmek de çok önemli.

DÜZENLİ EGZERSİZ ŞART

Diğer yandan fiziksel aktivitenin artırılması inme riskinde düşüş ile ilişkili bulunmuştur. Günde en az 30 dakikalık yürüyüşlerin yapılması ya da kalori kaybı olarak buna eş değer fiziksel aktiviteyi içeren egzersizlerin düzenli uygulanması gerekir. Günde en az 30 dakikalık yürüyüşlerin yapılması ya da kalori kaybı olarak buna eş değer fiziksel aktiviteyi içeren egzersizlerin düzenli uygulanması felci önlüyor. Bu arada özellikle masa başı çalışanlar belli aralıklarla hareket etmeli.

Eğer göbeğinizde yağlanma varsa (kadınlarda 90, erkeklerde 102 santimin üzerindeyse) bu da inme için risk taşır. 

Kontrolsüz hipertansiyon, şeker hastalığı ve kolesterol yüksekliği gibi risk faktörlerinin kontrol altına alınması, tansiyonun 140/90 mmHg altında tutulması, sigara ve alkol tüketiminden kaçınılması, kilo fazlalığının diyetlerle uygun sınırlara çekilmesi inmenin önlenmesinde temel prensipler arasında yer almaktadır. Bu risk faktörlerine yönelik doktorunuzun gerekli durumlarda önereceği ilaçları düzenli kullanmak da felcin tekrarlama riskini azaltır. Sözcü



Yorumlar

Bu haberde yorum bulunmamaktadir.

Yorum Ekle


Diğer Haberler

Hep yorgun, kızarık gözleriniz mi var?

Kuru göz hastalığı, gözde batma, yanma, kızarıklık ve bulanık görme gibi belirtilerle yaşam kalitesini olumsuz etkileyen yaygın bir sağlık sorunudur. Göz Hastalıkları Uzmanı Dr. Uğur Tunç...

Sıcak havalarda gazlı içecek tüketmek susuzluğu artırıyor

Sıcak havalarda özellikle bilinçsiz gazlı içecek tüketmenin sağlığı tehlikeye attığını belirten Diyetisyen Mısra Beste Köleoğlu, “Gazlı içeceklerdeki kafein idrar söktürücü etki yapar, bu...


Kemik Erimesi: Kırılgan Yaşlılık

Her 3 kadından 1’i, her 5 erkekten 1’i yaşamı boyunca osteoporoz kaynaklı kırık riskiyle karşı karşıya. Kemikler, yaşla birlikte kütle ve yoğunluk kaybeder. Kalça kırığı sonrası ilk 1 yıl...

Yaz aylarında vücut ısısındaki ani yükseliş ölümcül olabilir

İç Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Esra Demir, özellikle yaşlılar, çocuklar ve kronik hastalıkları olan bireylerin güneş çarpmalarına karşı risk altında olduğunu ve vücut ısısının ani ve kon...


Uyurken ortaya çıkan 2 belirti löseminin ilk sinyali olabilir!

Uykuda yaşanan bazı belirtiler, yalnızca bir yorgunluk ya da geçici rahatsızlık olarak görülse de, bazen ciddi hastalıkların ilk uyarısı olabilir. Uzmanlara göre özellikle yoğun gece terl...

Alzheimer hastalığının ilk belirtisi tatilde ortaya çıkıyor

Tatil genellikle dinlenme, eğlenme ve yenilenme ile ilişkilendirilir. Ancak uzmanlara göre, özellikle Alzheimer ve demansın erken belirtileri tatil dönemlerinde kendini gösterebilir. Alzh...


Her gün acı yiyenler dikkat: Bilimsel olarak kanıtlandı

Acı yiyeceklerin kilo verme üzerindeki potansiyel etkisi, uzmanların ve araştırmacıların dikkatini çekmeye devam ediyor. Pensilvanya Eyalet Üniversitesi'nden doktora sonrası araştırmacı D...

Maden suyunu sakın bardağa dökmeyin!

Maden suyunun tüketimi ile ilgili uzmanlardan kritik uyarı geldi. Bardağa dökerek içenler mineralleri yok ediyor. Yemek sonrası sindirime yardımcı olduğu düşünülen maden suyu, yanlış tüke...


Uzmanların yaşlanmayı durduran ilaçları

Tıpta son yıllarda “geroprotektif” (yaşlanmayı geciktirici) adı verilen bir ilaç sınıfı ortaya çıktı. Bu ilaçlar, hücre yaşlanmasını geciktirmeyi, iltihabı azaltmayı ve metabolik dengeyi ...

SOSYAL MEDYA


MAGAZİN

Hande Erçel çok konuşulan sahnelerle ilgili sessizliğini bozdu!

Hande Erçel'in, 'Aşkı Hatırla' dizisindeki partneri Barış Arduç'la olan öpüşme sahneleri sosyal medyada çok konuşulmuş zaman zaman gericilerin hedefi olmuştu. Erçel, çok konuşulan sahnele...

TEKNOLOJİ

EDİTÖR'ÜN SEÇTİKLERİ

Hep yorgun, kızarık gözleriniz mi var?

Kuru göz hastalığı, gözde batma, yanma, kızarıklık ve bulanık görme gibi belirtilerle yaşam kalitesini olumsuz etkileyen yaygın bir sağlık sorunudur. Göz Hastalıkları Uzmanı Dr. Uğur Tunç, kuru gözün nedenlerini ve kişiye özel tedavi yöntemlerini anlattı.

ÇOK YORUMLANANLAR

ÇOK OKUNANLAR